ဆိုက္ဘာဟက္ကာ ျပႆနာနဲ႔ နည္းပညာ ေစ်းကြက္တစ္ခါက Telecommunication ကုမၸဏီႀကီးျဖစ္တဲ့ Nortel Networks သည္ အခက္အခဲမ်ားကို ရင္ဆုိင္ရၿပီးေနာက္  ၂၀၀၉ ၌ ေဒဝါလီခံခဲ့ရတယ္။ တ႐ုတ္ ဟက္ကာေတြက အဆုိပါ ကုမၸဏီကို ကာလၾကာျမင့္စြာ ထုိးေဖာက္ခဲ့တယ္လုိ႔ သံသယပြားၾကတယ္။ ဟက္ကာေတြက ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုမွ် အခ်ိန္ရခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ဆုိတယ္။ Nortel ရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာေပါင္း အနည္းဆံုး ၂၀၀၀ ခန္႔ကို ထုိးေဖာက္ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ နည္းပညာရပ္ဆုိင္ရာ စာတန္းေတြ၊ သုေတသနနဲ႔ တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆုိင္ရာ အစီရင္ခံစာေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စီမံကိန္းေတြ၊ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အီးေမးလ္ေတြနဲ႔ အျခားစာရြက္စာတန္းေတြကို ဟက္ကာေတြက ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီၿပီး Download ဆြဲယူခဲ့ေၾကာင္း ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က စြပ္စြဲခဲ့တယ္။ Nortel ရဲ႕ ကုမၸဏီတြင္း စံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရးကို ႏွစ္ေပါင္း ၁၉ ႏွစ္ၾကာ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ဘ႐ုိင္ယန္ရွီးလ္ဒ္စ္ကလည္း အလားတူ တင္ျပခဲ့တယ္။

မၾကာမီက ထုတ္ျပန္တဲ့ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရး အစီရင္ခံမွာလည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ ဟက္ကာေတြဟာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ ေထာက္လွမ္းရယူေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ Google ကို ပစ္မွတ္ ထားၿပီး တုိက္ခုိက္မႈေတြ အပါအဝင္ အဆုိပါ ဟက္ကာေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြအေပၚ အေျခခံကိုးကားၿပီး တင္ျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။ အႀကီးမားဆံုး စြမ္းအင္ကုမၸဏီႀကီးေတြထံမွ ေဒတာေတြ၊ ေဖာက္သည္စာရင္းေတြ၊ စီမံကိန္းေတြကိုလည္း ရယူခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ မၾကာမီက အေမရိကန္ကို အလည္အပတ္လာေရာက္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒု-သမၼတ ဇုိင္ဂ်င္ပင္းက တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ ၂ ႏုိင္ငံၾကား အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈ ပုိမုိခုိင္ျမဲေရးကို ရွာေဖြလုိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ကလည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို နည္းပညာေစ်းကြက္အျဖစ္ တုိးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ စိတ္အားထက္သန္ေနတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေတြက အစုိးရမွ ကမကထလုပ္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္ဥေရာပ ကုမၸဏီေတြအေပၚ ဆုိက္ဘာလွ်ိဳ႕ဝွက္ခုိးယူမႈေတြ တုိးျမင့္လာေၾကာင္းနဲ႔ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရွိ အဆုိပါကုမၸဏီေတြဟာ ၎အႏၲရာယ္ကို ပုိမုိခံစားရဖြယ္ရွိေၾကာင္း ေဝဖန္ခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရကေတာ့ ဆုိက္ဘာလွ်ိဳ႕ဝွက္ ခုိးယူေၾကာင္း စြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းဆုိခဲ့တယ္။ ဝါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ တ႐ုတ္သံ႐ံုးကလည္း အထူးသျဖင့္ Nortel ကုမၸဏီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြအေပၚ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ျပန္လည္ေခ်ပခဲ့တယ္။ ဆုိက္ဘာလွ်ိဳ႕ဝွက္ ခုိးယူျခင္းဆုိတာ ထင္သာျမင္သာ မရွိတဲ့ အမည္နာမ အတိအက် သိရွိႏုိင္တာ မဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈေတြနဲ႔ ခုိင္မာတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ မျပႏုိင္ဘဲ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ စြပ္စြဲျခင္းဟာ မမွန္ ကန္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတယ္။ Nortel ကေတာ့ အဆုိပါ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၎ရဲ႕ သေဘာထား အျမင္ကို ေဖာ္ျပျခင္း မျပဳဘူး။ Nortel ဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ေဒဝါလီခံရၿပီးေနာက္ ေရာင္းခ်ခဲ့ရတယ္။ ကမ႓ာေပၚမွာရွိတဲ့ ဖုန္းေတြနဲ႔ အင္တာနက္ ကြန္ရက္အမ်ားအျပားကုိ စြမ္းအင္ထုတ္ေပးႏုိင္တဲ့ ကိရိယာေတြကို ထုတ္လုပ္ခဲ့တဲ့ Nortel ကုမၸဏီႀကီး ၿပိဳလဲခဲ့တယ္။

အခု Genband ကုမၸဏီ ပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းမွ Nortel ရဲ႕ကိရိယာေတြဟာ တယ္လီဖုန္း ခလုတ္ ေစ်းကြက္ရဲ႕ ၄၅ မွ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို စုိးမုိးထားဆဲ ျဖစ္တယ္။ Nortel မွ ဝန္ထမ္းေဟာင္းေတြရဲ႕ အဆုိအရ ၎ရဲ႕ ထုတ္ကုန္ေတြကို ဟက္ကာေတြက ခုိးယူေၾကာင္း သက္ေသျပဖို႔ အားမထုတ္ခဲ့ဘူးလုိ႔ သိရတယ္။ ဒါေပမဲ့ Nortel ဟာ ကုမၸဏီတြင္း စံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္။ ၆ လၾကာမွ အခ်ိန္ယူလုပ္ကုိင္ခဲ့တယ္။ Nortel ဟာ ကုမၸဏီကို ေရာင္းခ်ျခင္းမျပဳမီ ဟက္ကာျပႆနာကို ေျဖရွင္းျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ Nortel ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို Avaya, Ciena, Telefox AB L.M Eric-sson နဲ႔  Genband တုိ႔က ဝယ္ယူခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆုိက္ဘာလွ်ိဳ႕ဝွက္လုပ္ခံရမယ့္ အေနအထားေတြကိုပါ ဝယ္ယူထား သလုိ ျဖစ္ေနေၾကာင္း အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ ဆုိက္ဘာလံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ေထာက္လွမ္းေရးဗဟုိမွ ဆီအန္ မက္ခ္ဂါ့ခ္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ Nortel က ၎ရဲ႕ကုမၸဏီကို ေရာင္းခ်ျခင္းမျပဳမီ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ ရာ ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္မလုပ္ကို Genband က ေဆြးေႏြးျခင္း မျပဳခဲ့ဘူး။ Ericsson ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ကြန္ရက္ကေတာ့ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေရးစနစ္ တပ္ဆင္ၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိတယ္။ Nortel ရဲ႕ အလုပ္အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ၃ ဆက္အတြင္း ၂ ေယာက္က ဟက္ကာေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားအျမင္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားျခင္း မျပဳဘူး။

တတိယေျမာက္ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဟက္ကာေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြက အဆုိပါျဖစ္ရပ္ကို အစစ္အမွန္လို႔ မယံုၾကည္ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွ ဝယ္ယူသူေတြအတြက္ သိရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဆုိပါပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ကို  Nortel ရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာ ပညာရွင္ေဟာင္းေတြက သေဘာမတူခဲ့ဘူး။ Avaya နဲ႔ Genband ကို ေရာင္းခ်တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွ ထုတ္လုပ္တဲ့ Laptop နဲ႔ Desktop ကြန္ပ်ဴတာေတြကို ဆက္လက္ အသံုးျပဳေနသူေပါင္း အမ်ားအျပားရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ Avaya နဲ႔ Genband ကုမၸဏီ ၂ ခုစလံုးကလည္း ၎တုိ႔ရဲ႕ ကြန္ရက္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳေနတဲ့  Nortel ထုတ္ ကိရိယာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားအျမင္ကို ထုတ္ေဖာ္ျခင္း မျပဳဘူး။ Nortel က ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ဟက္ကာလုပ္ေနေၾကာင္း ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္က ထိပ္တန္း အလုပ္ အမႈေဆာင္တစ္ဦးမွ ထူးျခားတဲ့ စာရြက္စာတန္းေတြကို Download  လုပ္ေနတာကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေပမယ့္ အဲဒီပုဂၢိဳလ္က ျငင္းဆုိခဲ့ေၾကာင္း ကုမၸဏီတြင္း စံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရး မွတ္တမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။

ယခင္ အလုပ္အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ (CEO) အပါအဝင္ ထိပ္တန္းအရာရွိႀကီး ၇ ေယာက္ရဲ႕ Password ေတြကို ဟက္ကာေတြက ရယူခဲ့ေၾကာင္းကိုမူ Nortel ရဲ႕ ထိပ္တန္း လံုၿခံဳေရးအရာရွိႀကီး အနည္းငယ္ကသာ သိရွိထားတယ္။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ မတုိင္မီက စတင္ၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေျချပဳ အင္တာနက္လိပ္စာေတြမွ ဟက္ကာေတြက ရယူခဲ့တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ ဟက္ကာေတြက Nortel ရဲ႕ System ေတြကို အျပည့္အဝနီးပါး ခ်ိတ္ဆက္ရယူႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္းကုိလည္း တင္ျပခဲ့တယ္။  Nortel ရဲ႕ ကုမၸဏီတြင္း ကြန္ရက္ တည္ေဆာက္ထားမႈမွာ ခုခံကာကြယ္မႈ အနည္းငယ္မွ်သာ တပ္ဆင္ ထားလုိ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ ဒီလုိ သံုးသပ္တင္ျပခဲ့ၿပီးေနာက္ ၆ လအၾကာမွာ ဟက္ကာေတြရဲ႕ လက္ရာေျခရာေတြကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရတယ္လုိ႔လည္း ေဖာ္ျပထားတယ္။ လစဥ္တုိင္း ဒီကြန္ရက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ ထားတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာအနည္းငယ္က ရွန္ဟုိင္းၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ အင္တာနက္လိပ္စာေတြထဲမွ တစ္ခုထံသို႔ ေပး ပုိ႔ေလ့ရွိေၾကာင္း ဆုိက္ဘာလံုၿခံဳေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ Nortel ရဲ႕ ကြန္ရက္လံုၿခံဳေရးကို တုိးျမႇင့္တပ္ဆင္ဖုိ႔အတြက္ တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ပယ္ခ်ခဲ့ေၾကာင္း ကုမၸဏီတြင္ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းေရး တာဝန္ခံ ရွီးဒ္က ဆုိတယ္။ ၂၀၀၈ မွေတာ့ ရွီးဒ္ဟာ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ စမ္းသပ္မႈအသစ္တစ္ခုကို ေလ့လာ တင္ျပခဲ့တယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ Nortel ရဲ႕ ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္း ဆုိက္ေနတာေၾကာင့္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ၂၀၀၉ မွ Nortel ဟာ ေဒဝါလီခံရတယ္။ Nortel ရဲ႕ ဗုိင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေရး ပညာရွင္ေတြထံမွ ေလ့လာတင္ျပခ်က္အရ ဟက္ကာေတြက Nortel ရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာေတြထဲသုိ႔ Spyware ေတြသြင္းၿပီး အေဝးထိန္းစနစ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ ဟက္ကာေတြဟာ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အီးေမးလ္ေတြကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ရယူခဲ့ေၾကာင္း ရွီးဒ္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္။ ၂၀၀၉ မွ ေတြ႕ရတဲ့ Spyware က အလြန္အဆင့္ျမင့္ၿပီး ေထြးျပားတယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ ေထာက္လွမ္းဖို႔ သိပ္ခက္တယ္လုိ႔ သိရတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့လည္း အင္တာနက္ ဆုိက္ဘာလွ်ိဳ႕ဝွက္ရယူတဲ့ လုပ္ငန္းဆုိတာ ဘယ္သူဘယ္ဝါလုိ႔ အတတ္ေျပာလုိ႔ ရတာမဟုတ္ဘူး။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကလည္း နည္းပညာေစ်းကြက္ ဖြင့္လွစ္ေရးနဲ႔ အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာရရွိေရးအတြက္ ၎ရဲ႕ႏုိင္ငံ တြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ တုိးပြားေရးကို ႀကိဳးပမ္းေနတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပမွ ကုမၸဏီေတြကလည္း ၎တုိ႔ရဲ႕ကိရိယာ ပစၥည္းေတြကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ထုတ္လုပ္ေနၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ နည္းပညာသစ္ေတြကို အၿပိဳင္အဆုိင္ ရယူေရးအတြက္ အားထုတ္ေနတဲ့ ကာလမွာေတာ့ ဟက္ကာေတြအႏၲရာယ္ကလည္း တုိးပြားေနမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ နည္းပညာကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ ဆုိက္ဘာလံုၿခံဳေရးကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ စုိင္းျပင္းေနၾကၿပီး နည္းပညာေစ်းကြက္နဲ႔ အီလက္ထရြန္းနစ္ေစ်းကြက္ကို တုိးခ်ဲ႕ရင္း အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲမႈေတြ၊ ေျဖရွင္းခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနရမွာ မလြဲေပဘူး။

ခင္ေမာင္ေဇာ္