လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက အင္တာနက္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘဝမွာ မရွိမျဖစ္ အေရးပါ လာတယ္။  တစ္ေန႔တစ္ေန႔ အီးေမးလ္မွ မစစ္ရရင္ မေနႏိုင္သူေတြ၊ သိခ်င္တာေတြကို အင္တာနက္ထဲမွာ Google ကို ဖြင့္ၿပီးေတာ့ မရွာရရင္ စိတ္မခ်ခ်င္တဲ့ သူေတြ၊ အြန္လိုင္းမွာ ဗီဒီယိုနဲ႔ ႐ုပ္သံၾကား စကားမွ မေျပာရရင္ မေနႏိုင္သူေတြ၊ YouTube နဲ႔ Facebook ကိုမွ တစ္ေန႔ တစ္နာရီေလာက္ မထိုင္ရရင္ ဘဝင္မက်ခ်င္သူေတြ ေပါလာတယ္။ အထက္မွာ ကၽြန္ေတာ္ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ဆႏၵေတြအားလုံးဟာ broadband လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္နဲ႔ တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္း ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ဆန္းစစ္ခ်က္တစ္ခုမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ အင္တာနက္ သုံးတဲ့ လူႀကီးေတြဟာ broadband စနစ္ကို အိမ္မွာ သုံးေနၾကတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အင္တာနက္ကို လူေတြ ဘာေၾကာင့္သုံးၾကသလဲဆိုေတာ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူခ်င္လို႔၊ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ဆက္သြယ္ခ်င္ လို႔၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရးအတြက္ သုံးခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြဟာ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ေနပါတယ္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတစ္ခုမွာ (Pew Internet & American Life Project) အေမရိကန္ ၅၈ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ ဆဲလ္ဖုန္း သို႔မဟုတ္ ပီဒီေအလို႔ေခၚတဲ့ လက္ကိုင္ကြန္ပ်ဴတာေလးေတြကို အသုံးျပဳေနၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ အီးေမးလ္ေတြ ပို႔ဖို႔နဲ႔ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြကို ကူးယူဖို႔ အသုံးျပဳၾကတာ မ်ားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ၄၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ အေမရိကန္ေတြဟာ Wi-Fi ရတဲ့ လက္ပ္ေတာ့ကြန္ပ်ဴတာေတြနဲ႔ အျခား မိုဘိုင္းပစၥည္းေတြကို သုံးၿပီး သြားရင္းလာရင္း အင္တာနက္ကို သုံးေနၾကပါတယ္။

လက္ရွိအေနအထားမွာ မိုဘိုင္းပစၥည္းေတြကေန အင္တာနက္သုံးႏိုင္ဖို႔

- Wi-Fi ရတဲ့ လက္ပ္ေတာ့ကြန္ပ်ဴတာ သို႔မဟုတ္ လက္ကိုင္ပစၥည္းတစ္ခုခု ရွိရမယ္။ ဒါဆိုရင္ အီးေမးလ္ပို႔ႏိုင္၊ စစ္ႏိုင္မယ္။ အင္တာနက္ကို အခမဲ့ သုံးႏိုင္မယ္။ ႏိုင္ငံျခားေလဆိပ္၊ ကေဖး၊ စာအုပ္ဆိုင္နဲ႔ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ေတြမွာ အင္တာနက္ကို Wi-Fi ရရင္ အခမဲ့ သုံးႏိုင္တယ္။
- WAP (Wireless Application Protocol) ရတဲ့ ဆဲလ္ဖုန္းေတြနဲ႔ သုံးႏိုင္တယ္။ WAP ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာစံျဖစ္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးမဲ့ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္အတြက္ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳတဲ့ စံလည္း ျဖစ္တယ္။
- Black Berry ဖုန္းနဲ႔ iPhone သို႔မဟုတ္ အျခား စမတ္ဖုန္းေတြကို ဝယ္ၿပီး WAP နဲ႔ website ေတြကို ဝင္ႏိုင္တယ္။ Speed ေႏွးတယ္။ ႐ိုး႐ိုးပဲရၿပီး ဗီဒီယို၊ အသံ၊ ဂရပ္ဖစ္ေတြ မရဘူး။ အီးေမးလ္နဲ႔ အင္တာနက္႐ိုး႐ိုးကို အျမန္ရတယ္။

ခုဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ဆဲလ္ဖုန္းဝန္ေဆာင္မႈ ကုမၸဏီေတြက DSL အရည္အေသြးနဲ႔ speed ကို မိုဘိုင္းပစၥည္းေတြနဲ႔ signal ေတြ ဖမ္းမိႏို္င္ဖို႔ တိုးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္။ လက္ပ္ေတာ့ ကြန္ျပဴတာေတြပါ ရမယ္လို႔ဆိုတယ္။

မိုဘိုင္း ဘေရာ့ဒ္ဘန္းနည္းပညာ

မိုဘိုင္း ဘေရာ့ဒ္ဘန္းဆိုတာ ဆဲလ္ဖုန္းေတြမွာ အလုပ္လုပ္တဲ့ နည္းပညာနဲ႔ အတူတူျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အားလုံး ေရဒီယိုလႈိင္းနဲ႔ ဖရီကြင္စီေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကပါတယ္။ ဆဲလ္ဖုန္းေတြနဲ႔ ဆဲလ္ဖုန္းေရဒီယို တာဝါတိုင္ႀကီးေတြက ဒစ္ဂ်စ္တယ္ အခ်က္အလက္ေတြကို packet လိုက္ ေရဒီယိုလႈိင္းေတြက တစ္ဆင့္ အျပန္အလွန္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးေနပါတယ္။ ဖုန္းေခၚရင္လည္း အဲဒီ အခ်က္အလက္ packet ေတြကို ေဒတာေတြနဲ႔အတူ တစ္ၿပိဳင္တည္း သယ္ေဆာင္သြားတတ္တယ္။ မိုဘိုင္း ဘေရာ့ဒ္ဘန္းကေတာ့ အဲဒီ packet ေတြကို အသံေဒတာေတြနဲ႔အတူ တစ္ၿပိဳင္တည္း သယ္ေဆာင္သြား တတ္တယ္။ မိုဘိုင္းဘေရာ့ဒ္ဘန္းကေတာ့ အဲဒီ packet ေတြကို အျခား ေဒတာအမ်ိဳးအစားေတြ ျဖစ္တဲ့ အီးေမးလ္၊ web page ေတြနဲ႔၊ သီခ်င္းဖိုင္၊ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြအျဖစ္ သယ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။

ဆဲလ္ဖုန္း network ေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစတဲ့ နည္းပညာႏွစ္ခု ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ GSM (Global System for Mobile Communications) နဲ႔ CDMA (Code Division Multiple Access) ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ GSM က ဥေရာပနဲ႔ အာရွေတြမွာ ေခတ္စားၿပီးေတာ့၊ CDMA ကေတာ့ အေမရိကန္ေတြ အသုံးမ်ားတယ္။ အဲဒီ နည္းပညာႏွစ္ခု ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ ေရဒီယိုအသံလိႈင္းစဥ္ ပို႔လႊတ္တဲ့ space ခ်င္း ကြာျခားပါတယ္။ GSM နဲ႔ CDMA မွာ algorithms ခ်င္း ကြာပါတယ္။ ဆဲလ္ဖုန္းေတြကို လူေတြအမ်ားႀကီး ၿပံဳသုံးေနၾကေပမယ့္ တူညီတဲ့ ေရဒီယိုဖရီကြင္စီနဲ႔ပဲ မွ်ေဝထား တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ေစႏိုင္ပါဘူး။

မိုဘိုင္းဘေရာ့ဒ္ဘန္းကို 3G လို႔လည္း ေခၚၾကေသးတယ္။ တတိယမ်ိဳးဆက္ ဆဲလ္ဖုန္းနည္းပညာ (third-generation cell-phone technology) ကို အတိုေကာက္ 3G လို႔ပဲ သုံးၾကတယ္။ GSM ေရာ CDMA ႏွစ္ခုစလုံး သူတို႔ပိုင္ 3G နည္းပညာေတြ ရွိၾကတယ္။ မိုဘိုင္းပစၥည္းေတြက တစ္ဆင့္ အင္တာနက္ ရရွိႏိုင္ဖို႔ 3G နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္တယ္။

CDMA ကို အေျခခံတဲ့ မိုဘိုင္းဘေရာ့ဒ္ဘန္း နည္းပညာကို EV-DO (Evolution-Data Optimized or Evolution-Data Only) လို႔လည္း ေခၚေသးတယ္။ EV-DO ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္က ဆယ္လူလာ network ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုတည္းနဲ႔ ေဒတာေတြ အားလုံးကို သယ္ပို႔ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အသံနဲ႔ ေျပာရတဲ့ (voice call) ေတြမွာ bandwidth ေတြ အမ်ားႀကီးလိုပါတယ္။ မ်ားမွ အသံအရည္အေသြး ေကာင္းတတ္ပါတယ္။ အသံလိႈင္း (voive channel) ေတြကေန ေဒတာလိႈင္း (data channel) ေတြကို ခြဲထုတ္ျခင္းျဖင့္ ေဒတာေတြကို ကူးေျပာင္းလႊဲပို႔ရာမွာ ပိုၿပီး ျမန္ဆန္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အီးေမးလ္၊ အင္တာနက္နဲ႔ မာလ္တီမီဒီယာေတြမွာ ပိုၿပီး အျမန္ႏႈန္း ရလာတယ္။ အဆင္မေျပတာ တစ္ခုက ဆဲလ္ဖုန္းေျပာေနရင္ အင္တာနက္သုံးလို႔ မရဘူး။ EV-DO ရဲ႕ ပ်မ္းမွ် speed က 3000-4000 Kbps (kilobytes per second) ရွိတယ္။ DSL နဲ႔ အတူတူေလာက္ပဲ ရွိတယ္။

ED-VO network ကို သုံးခ်င္ရင္ ED-VO ကို ရေအာင္လုပ္ထားတဲ့ ဟာ့ဒ္ဝဲနဲ႔သုံးမွ အဆင္ေျပတယ္။ ဥပမာ BlackBerry ဖုန္းနဲ႔ အျခား စမတ္ဖုန္းေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။ လက္ပ္ေတာ့နဲ႔ သုံးမယ္ဆိုရင္လည္း အထူးျပဳလုပ္ထားတဲ့ network ကတ္ကို ထည့္သုံးမွ ရတယ္။ အဲဒီ network ကတ္ကို USB port သို႔မဟုတ္ PC ကတ္ slot ေတြမွာ တပ္ဆင္ၿပီး antenna တိုင္ေတြ ထုတ္မွ မိုဘိုင္းဘေရာ့ဒ္ဘန္းရဲ႕ signal ေတြကို ဖမ္းႏိုင္တယ္။ အျမန္ဆုံး download နဲ႔ upload ေတြကို ရယူခ်င္ရင္ အဲဒီ ED-VO ဆယ္လူလာ signal ခြင္အတြင္း ေရာက္ေနဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။ 1xRTT (Radio Transfer Technology) standard ကို သုံးထားတဲ့ လိႈင္းခြင္အတြင္းမိမွ အျမန္ႏႈန္းကို 60Kbps မွ 100Kbps အတြင္းကို ရႏိုင္လိမ့္မယ္။

GSM သုံးႏိုင္တဲ့ ED-VO ကို HSDPA (High-Speed Downlink Packet Access) လို႔လည္း ေခၚေသးတယ္။ ED-VO နဲ႔ HSDPA မတူတဲ့အခ်က္က HSDPA network မွာ အသံေရာ ေဒတာကိုပါ တစ္ၿပိဳင္တည္း ကူးေျပာင္းသယ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ စကားလည္းေျပာ၊ အင္တာနက္လည္း တစ္ၿပိဳင္တည္း သုံးႏိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဒတာေတြကို upload လုပ္ရတာထက္ download လုပ္ရတဲ့ အျမန္ႏႈန္းက ပိုေကာင္းတတ္တယ္။ HSDPA ရဲ႕ ပ်မ္းမွ် download speed က 400Kbpd မွ 700Kbps ေလာက္အထိ ရတတ္တယ္။ ED-VO လိုပဲ HSDPA ကိုသုံးရင္ အထူး စီမံျပဳလုပ္ထားတဲ့ ဟာ့ဒ္ဝဲလိုတယ္။ လက္ပ္ေတာ့နဲ႔ တြဲသုံးရင္လည္း HSDPA ကို ထည့္ၿပီးမွ သုံးႏိုင္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၿမိဳ႕တြင္းနဲ႔ အဓိကက်တဲ့ အေဝးေျပး လမ္းမႀကီးေပၚမွာ အသုံးျပဳႏိုင္တယ္။

Dave Roos